GÜLÜN ADI NE – Refik Durbaş

Yazdı. Bahardı. Gül verdim
yağmurun kamçısı yüzümde parladı
gece dişlerini geçirdi etlerime
yoksul sabahlar adına
ezilmiş geceler adına
yağmalanmış bir şafak adına
gün doğdu
budadım karanlığı gül verdim

— Gülün adı ne

İlk ışık demeti kuşlara düştü
gürledi toprak
suyun hasreti dindi
ağaçlar ellerini çözdü aydınlığın
gök gürültüsünün, ulu şimşeğin
mavi gözlü gül şurubunun
elma ve gül şurubunun
barış ve kardeşlik şurubunun
hasadını devşirdim
harmanını kaldırdım
gün doğdu
dirildi ölüleri şafağın

— Gülün adı ne

Kalçası geni dağlar uyandı
kalın kürklü ovalar
ihtiyar su
zulum üzre bir şarkı
bir yoksulluk ağıtı
umudun güvercinleri uyandı
gün doğdu
kalbim

— Gülün adı ne

Bir muştudur bu :
geceden artan gündüze
samandan artan buğdaya
yazdan artan bahara
buluttan artan yağmura
işten artan alınterine
gülden artan umuda

Bir muştudur bu :
kızların kirletilmiş anısına
balkonlardan düşen çocuklara
anne zamanına
baba takvimine

Bir muştudur bu :
şafaktan artan ölülere

— Gülün adı ne

Sabahtır, sevgilim
bir şahin yavrusu
kuş kesimi
yaprak dökümü
ses birikimidir
kalbim
güneşe serilmiş salça
iste kurutulmuş patlıcan
ipe dizili bamya
tarhana
ve tandır ekmeğindeki alınteridir
kalbim
yoksul sabaha umut
direnen geceye alevdir

Sabahtır, sevgilim
vuslat üzre bir şarkıdan
bir eli Hınıs’ta gül devşirir
bir eli saçlarının arasında
her akşamüstü pencerededir
her gece bahçelerin koynunda
yoksulluğun kadirbilir koynunda
yalnızlığın acımasız koynunda
kuş besler, gül emzirir

Sabahtır, sevgilim
bende kalır bedeni
uykusu Dicle’den, Fırat’tan gelir
hicran üzre bir şarkıdan
gün vurmuştur dağlara
uyanırım
evlerin saçını tarayan rüzgâr
serinliğimi tazeler ve kaybolur ufukta
bende kalır dikeni
kokusu Van’dan, Suvaz’dan gelir

— Gülün adı ne

Öğleyin
Ardahan’la Kars arasındadır

İkindileyin
can ile canan arasındadır

Akşamleyin
cennetle cehennem arasındadır

Geceleyin
toprağın sesini yontmaktadır

Ey tabutunu gökten indiren
zar tutmayan öfke
bilenmiş hınç
yaşlı hüzün
gün doğdu, uyandım
yüzümde bir yıldız yağmuru
kıyamet sûresi kuşlar
ve sevgili bahardır
ey zamansız geçilen hayat
hileli su
hayın rüzgâr
zalım dağ
durmadan tırnaklarını kemiren
ve sınıfta kalmış ey çılgın ayışığı
gün doğdu
kıblem, gül sesidir artık
kâbem, gül bahçesi

Bir muştudur bu :
atmaca başlı çocuklara
günah biçen babalara
yalnızlığı küllenmiş kızların
annelerden geçen mezarlarına

Bir muştudur bu :
habersiz gelen konuğa
onurlu alınterine
bedeli ödenmiş yoksulluğa
sevda üzre bir şarkıdır
aydınlığına inancın
belâsına karanlığın
can ile ödenen rüşvete
zulum üzre bir şarkıdır
dağlarda gürleyen sese
yürekte çağlayan suya
can ile beslenen canana
umut üzre bir şarkıdır

Bir muştudur bu :
şafakta açan rüzgâra

— Gülün adı ne

Gün doğdu. Uyandım
acının hançerini biledim
umudun kazmasını biledim
hayınlığın tırpanını biledim
zulmun kılıncını
aşkın hızarını
sevdanın bıçağını
öfkenin baltasını yeniden biledim
dikensiz aydınlığım uyandı
toprak, memelerini dayadı ağzıma
yüzümde bir gül demeti
ağaçlar
ve kuşlar

— Gülün adı ne

Yazdı, Bahardı. Gül verdim
yağmura da gül verdim. Kar altında
umudunu toprağa ekenlere de
çilenin buğdayını biçenlere de
acının şerbetini içenlere de
ol esrar-ı aşk üzre berdûş
bir uslanmaz sevda için hû çekenlere de
uyudum uyandım gül verdim

Gün doğdu. Kalbim
artık mahkûm değil yalnızlığa

Refik Durbaş
– Kalbim Artık Mahkûm Değil Yalnızlığına / Hücremde Ayışığı-

BİR DAĞ YAMACINDA

___ Harun Karadeniz’e …

Bir dağ yamacında durmuşsun, rüzgârın tükenmiş
kuşların ve ağaçların sesi tükenmiş içindeki sessizlikte
yağmur yağıyor
kuşların, ağaçların, toprağın sesine değil de
kirpiklerinden süzülen buhara yağıyor sanki yağmur

dağlarda boy veren yollara
yollarda rehnedilmiş kamyonlara değil de
garibim şoförlerin uykusuna
mâvinlerin gözbebeklerindeki ışığa yağıyor
yüzünden çağlayan pınarlara değil de
yüreğinden çözülen rüzgâra yağıyor sanki yağmur
bir dağ yamacında. Elini uzatıyorsun
parmaklarına değdi değecek bir gökyüzü uzakta
alnına kondu konacak bir atmaca yanıbaşında
saçlarını öptü öpecek bir hüzün kollarının arasında

Bir dağ yamacında durmuşsun
yüreğinde tarifsiz bir telaş
sılan da tükenmiş vuslatında

Bir dağ yamacında sis içinde ladinler
mavi gürgenler
yeşil köknarlar
sarı ıhlamurlar
kavaklar

Bir dağ yamacında yeraltındaki tohumdan
göğün derinliğindeki turnalara kadar bütün kuşlar
sararmış üç beş parça bulut
yaylalar
sis içinde

Dünya sis içinde ve sen yüzünü yıkıyorsun bir serin pınarda
atardamarları kesilmiş bir dağ yamacında
meyva da tükenmiş tohum da, bir kolun kesik

Bulut diyor ki:

“Daha yeni düştüm derde
yem olurum kuşa kurda
yüce dağlar oldu perde

İhtiyarlık şu canıma
yoksulluk ocağıma
kar yağdı ömrüm bağına

Gönül bağım talan oldu
seviyordum yalan oldu
seni benden alan oldu

Nerdesin söyle canım nerdesin
akşam oldu karagözlüm nerdesin”

Akşam. Hasadını devşiriyorsun zamanın bir dağ yamacında
ışıklar içinde yüzün
yüreğinde tarifsiz bir telaş, yağmur yağıyor
canla dölleniyor tohum
kanla sürülüyor tarla
alınteriyle biçiliyor başaklar
kuşların, ağaçların, toprağın sesini dinliyorsun
akşam, bir dağ yamacındasın, rüzgârın tükenmiş
kuşlar
ağaçlar
yıldızlar ve bütün kainat sis içinde oysa
yalnız sessizlik soluk alıyor
yaz mı bahar mı belli değil
akşam
umut da tükenmiş umutsuzluk da

Gündüzün sis içinde
gecenden çalınmış yıldızlar
bir dağ yamacında

Su ağır ağır akıyor
ses ağır ağır
elektrik ağır ağır akıyor bedeninden
ihanet ağır ağır
bir dağ yamacında

Bileğindeki kelepçede binlerce kuş resmi
binlerce defne dalı
duman artığı
falaka
şok

Saçlarını tarıyorsun arkası kuşlu bir aynada
yüreğinde tarifsiz bir telaş
yaz da tükenmiş bahar da, bir kolun kesik

Rüzgâr diyor ki :

“Daha sonra da bayıldım. Ayıldığımda kendimi yarı çıplak yerde sular içinde buldm. Beni zorla yerden kaldırıp koşturmaya çalıştılar. Bir yandan da belden aşağıma tekmeler indiriyorlar, copla kafama vuruyorlar, duvardan duvara çarpıyorlardı. Daha sonra ellerimi zorla zapdederek, sırayla ellerimin üstüne ve içine copla vurdular. Bütün bunlardan sonra vücudumun her yanı şişmiş, morarmış ve ayaklarımın üzerine basamaz hale gelmiştim.”

Bir dağ yamacında durmuşsun, rüzgârın tükenmiş
zaman akıp geçiyor, bir karanlık kalıyor ardında
koca Munzur’la yaşlı Süphan’dan, Toros yaylağından
Bir karanlık Zonguldak’ta maden ocaklarında
alevini çalıyor kömürün
bir karanlık Amasya’da, Manisa’da
özsuyunu çalıyor elmanın, üzümün
bir karanlık Adana’da, Aydın’da
umudunu çalıyor pamuğun
bir karanlık Konya ovasında, Pasin yaylasında
bereketini çalıyor arpanın, buğdayın, yulafın
bir karanlık Divriği’de, Raman dağlarında
tohumunu çalıyor petrolün ve çeliğin.
Bir karanlık bıldır gittiğin gurbetten özlemini çalıyor vuslatın

Ateş
değer değmez fitile
patlıyor dinamit

Birden patlıyor grev
gece vardiyasında
davul
zurna
halaylar

Birden patlıyor grev
artık çalınmayacak alınteri
kömür, elma, üzüm, pamuk, arpa, buğday, petrol, demir
işgücü
elemeği

Dünya sis içinde ve sen onurunu işliyorsun bir mavi tuluma
zaman akıp geçiyor, bir direnç, bir inanç kalıyor ardında
bin işkence yüz bin hücreden, bir kolun kesik

Sevda diyor ki :

“İşkence, görevli bir memur ya da onun gözetiminde bir başka kişinin, herhangi bir insana bedensel ya da fikrî acı ve ıstırap verecek bir eylemdir, ve bu kendisine işkence yapılan kişiden bazı bilgiler almak ya da onu itirafa zorlamak veya onu cezalandırmak ya da sindirmek amacıyla yapılmaktadır.”

Ölüm ilgilendirmiyor artık seni, cinayet ilgilendirmiyor
bir dağ yamacında, pınarlar kadar berrak bir şafakta
köylüler geçiyor Zapsuyundan ve tanıyor seni
işçiler geçiyor Eyüp’ten, Kartal’dan tanıyor seni
ölüm geçiyor atardamarlarından ve tanıyor seni
kuşların, ağaçların, toprağın sesini dinliyorsun.
Ölüm ilgilendirmiyor artık seni, işkence ilgilendirmiyor
ışıklar içinde yüzün
yüreğinde tarifsiz bir telaş
sabah, vardiyadasın bir dokuma tezgâhında
öğle, bir yürüyüştesin pankartlar afişlerle dalga dalga
akşam, nöbetini tutuyorsun bir grev çadırında onurun
rüzgâr tanıyor seni
bulut tanıyor
elini uzatıyorsun bir dağ yamacında, bir kolun kesik

Neşter
yarıyor karanlığı
ve birden boşanıyor gözlerinden karanlık

Yağmur diniyor
birden ışık içinde
köknarlar
gürgenler
ceylan bakışlı kavaklar

Sis dağılıyor, rüzgâr külünü savuruyor bulutların
birden ışık içinde
alınteri
inanç
bilinçle örülü duygular

Bir mermi daha sürüyorsun ve basıyorsun tetiğe
bir dağ yamacında, yüreğinde tarifsiz bir telaş
ölüm de tükenmiş ölümsüzlük de, kolun kesik değil ama

Ateş diyor ki :

“Kendini halkın bağımsızlık ve devrim
kavgasına adamış, antidemokratik baskı ve uygulamalar sonucu bir yurtsever arkadaşımızı daha kaybettik. Ailesine ve tüm devrimci arkadaşlarına başsağlığı dileriz.
Cenazesi yarın….”

Refik Durbaş
-Çırak Aranıyor-

©Svetlana Ivanova

 

DİLEKÇE – Refik Durbaş

Anılardan ses koridorlarından değil
aydınlıktan, umuttan gelirsin
rüzgârlara serinlik fotoğrafları
karanlığa bulutlar düşer
şafağın kalesini yıkar da giderim

Dağlar uyanır
sokakları akşamdan, kuşları çığlıktan
seni yanlızlığımdan dokunurum
dağılır şehrin yanağındaki gül lekesi
balkonlara çocuklar asar da giderim

Soyunsan yüzünde nergisler açar
memelerinin ufkunda
kuş olur boyarım dudaklarını şehvete
sevdalara, zulümler biter bir gün
yaz gelir dağları okşar da giderim

Gökyüzü kuşların gelinliği
senin gelinliğin evlerdir
sevdam
bir deli şehirdir yüreğimde
yüzüne şiirler oyar da giderim

Hasretimden elbiseler biçerim sana
gelir dalgınlıma yaslanırsın
karanlık heykeller, serinlik tacirleri
ucuz anılar ağlarken ardımda
yanağını usulca öper de giderim

elbette dahildir sevdamıza
milli savunma vergisi
ve yalnızlığı anlatan şiirler
gökyüzü aydınlık, su serinse şimdi
Yüzümü ayrılığa çizer de giderim

Refik Durbaş
-Kuş Tufanı-

Şiirler – Refik Durbaş

ey ezilmişlik!
bir gün ben de ulaşacağım kapılarına.
yoksulluğun o sonsuz panayırını aşacağım.
aşkın şiirini ve memuriyetini kuracağım
ve elbette bitecek zamanla edebiyat tarihi
sevdanın ve alkolün kahramanlığı, er mektupları
gurbetin yüreğimi dağlayan diktatörlüğü.

▬
sevgilim acemi bir karanfil gibi açıyor
her sabah şehrin yanaklarında
bense her gece sıkıntıdan ve yeminden
elbiseler biçiyorum. namussuz ve onurlu sevdalar
dağları dağları da deliyor yalnızlık

▬
ışıdım yoksulluğa, perişanlığa.
uykusuz kamyonlar çizdim gecenin alnına
devşirme köyler, puslu kasabalarda dolaştım.
kaç yıl
umudun ve ezilmişliğin çadırında besledim
yorgunluğu
sokakların dilber ellerinden öptüm
saçlarını okşadım dağların
ve kuşlar bile uğramazken karanlığıma
şimdi hey desem şehri saçaklarından sarsıyor yanlızlığım.

▬
eğil yüzüme sevgilim. çöz iplerini
o uslanmaz hayvanlığımı utandır. bırakılmışlığımı çınla
çünkü doymuyorum abazanlığıma pazar
mecmuaları, şahane çirkinliğim ve hülyalarımla
ey serseriliğim. ey anılarımın ahşap kraliçesi
şarabı sev, tütünü incitme, beni de unut artık

Refik Durbaş
-Kuş Tufanı-

AĞITLAR – Refik Durbaş

14.
Hasretle bekleme turnaları. Göç mevsimidir
bir yaz gecesinde yolların hüznünü anlarsın

Sesin sararır, bir türkü düşer yüreğine
nişan resimlerine, güllere, evlere ağlarsın

Bahçelerin göğsünde pınarlar kurumuştur
Yağmurlara, fırtına albümlerine bakarsın

Saçların akşamlar çizerken dağların aynasına
Dokunma ellerime, karanlığımdan yanarsın

Hadi yaz alnıma şiirin aydınlığını, rüyaları
Sabah olur bir gün ucuz anılarda, yaşarsın

Sesim ki incelmiştir söylemekten. Giderim
kuşların kanadında yalnızlığımı duyarsın

Refik Durbaş
-Kuş Tufanı-

© Logachev Ilya

Kuşlar Da Ölür – Refik Durbaş

Her sabah böyle ağlar mı Üsküdar
yoksul karanlığında kuşların
aşkın ve umudun bir de acının
rüzgârlarıyla uçarken bulutlar

Herkesten çok kendime yabancı
yaşadığımdan bir hayli yanlışsam
kim süzer gözlerimden ışığı
ölümü yüreğimde avlamışsam

Çalınsa da inancın alınteri
sessizlikle boğulsa da sesim
şafaklar yazacaktır kimliğini
ufkumu kuşatan denizlerin

Sabah olsun, giderim sen kalırsın
kalır seninle, binlerce kuş cesedi
içimde sönmeyen o diri yangın
ve sessizliği özetlemek hüneri

Aydınlığından damlarken umutlar
zulmün ve kederin bir de acının
hâlâ barınağıysa yalnızlığın
artık her sabah ağlasın Üsküdar

Refik Durbaş
-Hücremde Ayışığı-

Ayışığı Şölene Geldi – Refik Durbaş

© Irakli Dolidze